اخبار

ریل‌گذاری برای گذر از چالش‌ها

شرکت فولاد خوزستان، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد کشور که سالانه بیش از 50 درصد از محصولات خود را صادر می‌کند و در بازار شمش فولاد بِرندی شناخته‌شده محسوب می‌شود، قطعا برای برطرف کردن بخشی از نیاز مواد مصرفی، تجهیزاتی و تکنولوژیک خود چشم به بازارهای جهانی دارد.
ریل‌گذاری برای گذر از چالش‌ها
محمود لندی

معاون بهره‌برداری شرکت فولاد خوزستان

ریل‌گذاری برای گذر از چالش‌ها

 

بدیهی است که هر بنگاه اقتصادی برای ادامه حیات اقتصادی خود نیاز به منابع و نهاده‌های مورد نیاز برای تولید و یا ارائه خدمات دارد. البته در فضای رقابتی و پرچالش اقتصاد جهانی، این حقیقت که با چه میزان بهره‌وری از این منابعِ در دسترس استفاده می‌شود یک مزیت رقابتی و یا حتی عامل بقا به شمار می‌آید. نظریه‌های کلاسیک رشد بر انباشتگی عوامل تولید توجه ویژه داشتند، اما مدل‌های جدید تاکید بیشتری بر افزایش بهره‌وری برای تامین، توسعه و استفاده از این منابع دارند. شرکت فولاد خوزستان سال‌هاست که با تدوین کارراهه مشخص، پیگیری اصولی استراتژی بومی‌سازی، حمایت از تامین‌کننده‌های داخلی و به‌کار‌گیری استراتژی جایگزینی واردات از طریق استقرار و توسعه رویکردهای نظام‌مند، اکثر مواد مصرفی خود را از منابع داخلی تهیه می‌کند، به طوری که امروزه حدود 90 درصد مواد نسوز از داخل کشور تامین می‌شود و بیش از 90 درصد هزینه‌های این شرکت در حوزه تامین در داخل کشور صورت می‌گیرد.

بسته به اینکه بنگاه‌های اقتصادی در چه مرحله‌ای از عمر اقتصادی خود باشند، عکس‌العمل و اتخاذ استراتژی تامین منابع آن‌ها متفاوت است. در مراحل اولیه طراحی و ایجاد بنگاه‌های اقتصادی، یکی از فاکتورهای اصلی تعیین جانمایی شرکت‌ها میزان سهولت، ثبات و هزینه دسترسی به منابع و نهاده‌های تولید است. به عبارت دیگر، هرچه منابع تولید در دسترس و باثبات‌تر باشد تاسیس بنگاه اقتصادی در یک ناحیه خاص قطعا به‌صرفه‌تر خواهد بود.

بنگاه‌های اقتصادی معمولا عوامل تولید را برای اتخاذ استراتژی در حوزه تامین خود به طرق مختلف از جمله سهولت دسترسی داخلی یا خارجی، میزان کمیابی، هزینه دسترسی، قابلیت و هزینههای انبار کردن، حجم اقلام مورد نیاز تولید، میزان سهولت دسترسی و قابلیت سرقت بخش‌بندی می‌کنند.

فولاد خوزستان، به عنوان یکی از شرکت‌های پیشرو تولید فولاد در کشور، عمدتا با الگوبرداری از مدل «RBV» یا به عبارت دیگر مدل «مبتنی بر منابع شرکت»، برای شناسایی و دسته‌بندی منابع خود اقدام و برای هریک از دسته‌بندی‌ها استراتژی خاصی تدوین کرده است. بدیهی است شرکتی که در توانایی مدیریت زنجیره تامین خود قاصر و تامین مواد اولیه برای آن با ریسک بالایی همراه باشد، نمی‌تواند به حیات خود در درازمدت امید داشته باشد.

توقعی به‌جا

صنعت فولاد در طول سالیان گذشته، به‌خصوص سال‌های اخیر، در مواجهه با تحریم‌های ظالمانه به مرحله‌ای از بلوغ و بالندگی رسیده است. این صنعت، علاوه بر اینکه حجم قابل توجهی از نیازهای مصرفی و تجهیزاتی خود را با تکیه بر منابع داخلی تهیه می‌کند، با پیگیری و تدوین استراتژی بومی‌سازی در شرکت‌های زنجیره تولید فولاد کشور، توانسته است هر روز بیش از پیش از وابستگی به منابع خارجی خود بکاهد. البته برخی از اقلام مانند الکترود گرافیتی و یا معدود اقلام نسوز و مصرفی و یا تجهیزاتی که نیاز به تکنولوژی‌های جدید دارند از طریق واردات تامین می‌شوند. این مسئله را می‌توان با رویکردهایی در تولید داخل برای برطرف کردن نیاز شرکت‌ها حل کرد؛ از جمله الکترود گرافیتی که طرح‎‌های تولید داخلی آن به مرحله اجرا رسیده و در برخی از سایزها تولید شده است.

در حال حاضر، چالش اصلی در خصوص تامین مواد اولیه داخلی کمبود سنگ‌آهن است. البته باید اذعان کرد بزرگ‌ترین تهدیدی که هم صنعت فولاد و هم سایر صنایع را به شکل جدی تحت تاثیر قرار داده و حیات آن‌ها را نشانه گرفته محدودیت تامین انرژی برق و گاز است. این مسئله در سال‌های اخیر به شکلی وسیع بر عملکرد صنایع تاثیرات مخرب گذاشته و نه‌تنها حال بلکه آینده و توسعه کل صنعت کشور را با خطر مواجه کرده است. برای مثال، فولاد خوزستان در سال جاری نزدیک به 20 درصد از تولید خود را به دلیل قطع برق و یا گاز از دست داده که لطمه‌ای جبران‌ناپذیر بر پیکره تازه به بلوغ رسیده این بنگاه عظیم وارد کرده است. این مسئله نه‌تنها باعث مشکلات مالی و کاهش بودجه جاری شده، بلکه ادامه سرمایه‌گذاری این شرکت در زمینه طرح‌های توسعه‌محور را مختل کرده است.

همچنین تامین باثبات مواد اولیه، بدون لجستیک و پشتیبانی مطلوب و با ظرفیت بالا مقدور نیست. بنابراین، با توجه به اینکه توسعه زیرساخت ریلی عقب‎‌تر از توسعه صنعت فولاد است، با تحقق و راه‌اندازی واحدهای فولادی در افق 1404، امکان حمل‌ونقل مواد معدنی با شرایط فعلی با مشکلات متعددی روبه‌رو خواهد شد، زیرا برنامه‌های توسعه و اولویت‌های راه‌آهن با برنامه‌های توسعه صنایع فولادی هم‌راستا نبوده و نیست.

صنعت فولاد ایران، به عنوان یکی از پیشران‌های اصلی اقتصاد کشور، برای تولید، توسعه و حضور مستمر در بازارهای جهانی قطعا نیاز به حمایت و پشتیبانی در درجه اول از سوی دولت و سپس نهادهای بالادستی دارد. افزایش قیمت نهاده‌های تولید مانند مواد اولیه، انرژی و مالیات‌های مترتب بر فعالیت شرکت‌ها بدون توجه به تاثیرات زیان‌آور آن‌ها، در کنار تغییر مکرر قوانین و دستورالعمل‌ها، می‌تواند ضرباتی مهلک بر پیکره تازه جان‌گرفته صنعت فولاد بزند.

از طرف دیگر، حمایت نهادهای بالادستی صنایع، در شرایطی که تولید و حضور در تراز جهانی و رقابتی هر روز مشکل‌تر می‌شود، ضرورت دارد. این امر، به دلیل نقش بی‌بدیلی که صنایع بزرگ در راه‌اندازی صنایع پایین‌دست، اشتغال‌زایی و رفع معضلات اجتماعی دارند، توقع بیجایی نیست و البته در همه کشورهای جهان امری معمول و کاملا ضروری است. این حمایت‌ها می‌تواند در قالب اقداماتی از این دست صورت گیرد: سرمایه‌گذاری بیشتر در بخش انرژی برق، توجه ویژه به جلب سرمایه‌گذاری در زمینه تولید و توزیع گاز طبیعی برای صنایع، نه فقط به عنوان سوخت و مصرف خام بلکه به عنوان ماده‌ای که می‌تواند باعث ایجاد ارزش افزوده مضاعف شود، توسعه و به‌روزرسانی شبکه ریلی کشور به عنوان روش حمل کم‌هزینه همپای توسعه صنایع و افزایش حجم حمل‌ونقل در سراسر کشور و اتصال به کشورهای همسایه، توسعه شبکه‌های راه‌های مواصلاتی، توسعه سیاست‌های تشویقی برای صادرکنندگان بالاخص صنعت فولاد که با مازاد نیاز مصرف داخلی مواجه است و نیز ایجاد ثبات در قوانین و مقررات اقتصادی و گمرکی با رویکرد  استقرار چتر حمایتی از تولیدات داخلی.

اقداماتی هوشمندانه

شرکت فولاد خوزستان، به عنوان یک شرکت بزرگ با فرایندهای پیچیده و متنوع که نیاز به هزاران نوع مواد اولیه و تجهیزات دارد، با پیاده‌سازی و توسعه مدل‌های مختلف تامین و انبارداری و به‌کارگیری سیستم‌های یکپارچه مدیریت اطلاعات برای کمک به مدیریت هرچه بهتر فرایندهای تامین، اقدام به سازماندهی شریان‌های تامین، مصرف و انبارداری با هدف کمینه کردن هزینه‌های تامین و انبارداری کرده است.

این شرکت، با اتخاد استراتژی مدون در حوزه تامین، رویکردهای مختلفی را برای حصول اطمینان از تامین به‌موقع و ادامه حیات کسب‌وکار خود اجرا کرده است. از جمله این اقدامات می‌توان به این موارد اشاره کرد: خرید و تملک معادن سنگ‌آهن و تولید کنسانتره به عنوان اصلی‌ترین مواد مصرفی با توجه به پیش‌بینی محدودیت و کمبود عرضه این مواد، تاسیس شرکت با هدف تمرکز بر یافتن معادن جدید، تملک، اکتشاف و استخراج سنگ‌آهن، دنبال کردن سیاست تشویق و حمایت تامین‎‌کنندگان داخلی و جایگزینی مواد وارداتی با مواد داخلی، پیاده‌سازی استراتژی بومی‌سازی با هدف ساخت و جایگزینی تجهیزات وارداتی با داخلی در زمان سخت تحریم‌های ظالمانه، مدیریت و سازماندهی تامین‌کنندگان معتبر داخلی در قالب سیستم یکپارچه مدیریت اطلاعات و تقویت زنجیره تامین شرکت، توسعه انبارها و تجهیزات انبارداری همپای توسعه و رشد تولید شرکت، انعقاد قراردادهای بلندمدت با تامین‌کنندگان خوشنام، تاسیس و تجهیز شرکت‌های حمل‌ونقل ریلی و جاده‌ای برای اطمینان یافتن از حمل مواد اولیه با کمترین هزینه و زمان، توسعه در‌ها و راه‌های شرکت برای تسهیل حمل‌ونقل مواد و محصولات شرکت، شروع به احداث نیروگاه برق برای اطمینان از تامین انرژی برق و نیز تامین آهک مورد نیاز شرکت توسط معدن تحت مالکیت در استان خوزستان.

شرکت فولاد خوزستان، به عنوان یکی از بزرگ‌ترین تولیدکنندگان فولاد کشور که سالانه بیش از 50 درصد از محصولات خود را صادر می‌کند و در بازار شمش فولاد بِرندی شناخته‌شده محسوب می‌شود، قطعا برای برطرف کردن بخشی از نیاز مواد مصرفی، تجهیزاتی و تکنولوژیک خود چشم به بازارهای جهانی دارد و از طریق این بازار، سایر نیازهای خود را مرتفع می‌کند. با توجه به اینکه بدیهی است 100 درصد نیازهای یادشده از منابع داخلی در دسترس تامین نمی‌شود، برخی از تحریم‌ها و یا مشکلات جابه‌جایی ارز ــ که ناشی از همین تحریم‌های ظالمانه‌اند ــ چالش‌هایی را در زمینه تامین از طریق واردات به شرکت تحمیل کرده‌اند که از این قرارند: مشکلات تامین قطعات و تجهیزاتی که از تکنولوژی خاص برخوردارند و به‌ناچار، به جای خرید از بِرندهای معروف جهانی، باید نمونه‌های مشابه خارجی آن‌ها از کشورهای نوظهور در عرصه صنعت خریداری شود که لزوما همان کیفیت را در مقابل هزینه‌ای تمام‌شده ارائه نمی‌دهند؛ جابه‌جایی ارز از طریق صرافی‌ها که ریسک و هزینه بالاتری را به دنبال دارد؛ دسترسی نداشتن به اقلام مصرفی با بِرندهای درجه‌یک جهانی مانند الکترود و برخی از اقلام نسوز؛ اتخاذ رویکردهای جدید با فرایندهای طولانی و هزینه‌بریِ بیشتر برای خرید اقلام مورد نیاز به دلیل تحریم‌ها؛ جایگزینی برخی از تجهیزات زودتر از موعد به دلیل تحریم‌های خرید تکنولوژی و یا قطعات یدکی.

این شرکت، با اتخاد سیاست‌ها و اقدامات هوشمندانه و پیش‌دستانه، همواره برای کمرنگ کردن چالش‌های پیش‌ِروی این صنعت تلاش کرده است که روند نتایج تولید و سودآوری شرکت اثربخش بودن این رویکردها را در حوزه‌های مختلف نشان می‌دهد. سالیان طولانی اِعمال تحریم‌ها شرکت‌های ایرانی را به میزانی از بلوغ رسانده است که بتوانند تهدیدهای تحریم ظالمانه را همواره به فرصتی برای استقلال اقتصادی خود و کشور تبدیل کنند.

اقدامات فولاد خوزستان برای کم‌اثر کردن چالش‌های ناشی از تحریم‌ها عمدتا شامل این رویکردهاست: تدوین و اجرای مدون اقدامات در قالب بومی‌سازی قطعات و تجهیزات مصرفی و حمایت مالی و معنوی از تولید‌کنندگان داخلی، حمایت از تامین‌کنندگان داخلی مواد مصرفی، مشارکت در ساخت مواد اولیه، تاسیس موسسات باربری ریلی و جاده‌ای و تجهیز آن‌ها برای اطمینان یافتن از حمل به‌موقع و کاهش زمان دریافت سفارش‌ها، اقدام برای احداث نیروگاه برق با توجه به کمبود جدی انرژی برق در سال‌های اخیر و پیش‌بینی ادامه این روند در سال‌های آینده، توسعه صادرات شرکت با تولید محصولات کیفی و تقویت بِرند شرکت در بازار محصولات فولادی، توسعه طرح‌های تحقیقاتی برای جایگزینی تکنولوژی داخلی با خارجی، سازماندهی و تدوین فرایندهای خرید خارجی برای کم‌اثر کردن تحریم‌ها و اصطلاحا دور زدن آن‌ها، تملک معادن آهک و سنگ‌آهن برای تامین پایدار مواد اولیه مهم شرکت، استفاده از سیستم یکپارچه و مکانیزه در ساماندهی، دسته‌بندی، ارزیابی و به‌کارگیری تامین‌کنندگان داخلی، سرمایه‌گذاری در شناسایی، اکتشاف و استخراج معدن سنگ‌آهن در سطح کشور، ساماندهی و تامین از تامین‌کنندگان کوچک مواد اولیه با توجه به پررنگ‌ترشدن  نقش این شرکت‌ها در آینده و اجرای طرح‌های مختلف توسعه‌محور شرکت با توجه به مزیت‌های متعدد جایگاه فولاد خوزستان در صنعت فولاد کشور.

محمود لندی

معاون بهره‌برداری شرکت فولاد خوزستان

۲۸ اسفند ۱۴۰۰ ۱۶:۰۶
تعداد بازدید : ۴۹۷
کد خبر : ۱,۵۲۹

نظرات بینندگان

تعداد کاراکتر باقیمانده: 500
نظر خود را وارد کنید