ایمنی علمی است که در ایمن سازی محیط کار و پیشگیری از وقوع حوادث در محیط‌های کاری به کمک صنعت آمده است تا همواره در راستای حفاظت از جان و سلامت نیروی کار که ارزشمندترین سرمایه شرکت‌ها و سازمان‌ها محسوب می‌شوند، نقش اساسی داشته است. در جهان صنعتی امروز به خصوص در کشورهای صنعتی، ایمنی جایگاه واقعی خود را پیدا کرده است و به عنوان امری ضروری و بخش تفکیک ناپذیر تمام فعالیت‌های کار ایفای نقش می‌نماید.
امروزه مدیران صنایع دریافته‌اند که تنها راه برای حفظ و تدوام کسب و کار و ارتقاء بهره‌وری، انتقال و توسعه تکنولوژی، توجه ویژه به ایمنی می‌باشد. بسیاری از مدیران کشورهای پیشرفته صنعتی، ایمنی را به صورت یک سرمایه‌گذاری با سود برگشتی زیاد هم از نظر انسانی و هم از نظر اقتصادی می‌بینند و ایمنی را در راس برنامه‌های مدیریتی قرار می‌دهند.
حوادث بسیار هزینه زا می‌باشند و هزینه‌هایی آشکار حوادث که شامل خسارات وارده به تجهیزات و محصول، بیکاری در زمان تغییرات، زمان بررسی، هزینه آموزشی تامین نیروی انسانی جانشین و… در مقابل هزینه‌های پنهان حوادث، تنها بخش کوچکی از هزینه‌های حوادث را تشکیل می‌دهند. از این جهت است که در جهان رقابتی امروز مدیران کارخانه‌های موفق اولویت ویژه‌ای برای ایجاد سیستم‌های ایمنی کارآمد در کارخانه‌های خود قائل هستند.
بخشی از مزایای رعایت الزامات ایمنی و ایمنی‌سازی محیط کار شامل افزایش روحیه نیروی کاری در محیط کار، کاهش تنش‌های ناشی از انجام کار غیرایمن، کاهش حوادث، کاهش سوانح، کاهش مخارج درمانی، ارتقاء سطح سلامت کارکنان و در نتیجه افزایش سطح کیفی و کمی محصول و افزایش بهره‌وری می‌باشد.
با توجه به آنچه بیان گردید، توسعه و تقویت اقدامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای و انجام اقدامات تأمینی به منظور پیشگیری از وقوع حوادث در محیط کار و تحقق اهداف ایمنی و بهداشت کار برای هر شرکت و سازمان امری ضروری و اجتناب ناپذیر است.
داریوش دانیالی رئیس ایمنی فولاد خوزستان در گفت و گو با خبرنگار روابط عمومی گفت: در ۲۸ آوریل سال ۱۹۷۰ میلادی نخستین الزامات قانونی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در کانادا مصوب و اجرا شد. در ۲۸ آوریل سال ۱۹۷۱ میلادی سالروز اجرایی شدن الزامات قانونی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای در کانادا و در سال‌های بعد در بسیاری از کشورهای جهان به نام «روز ایمنی و بهداشت حرفه ای» گرامی داشته شد.
در سال ۲۰۰۳ میلادی سازمان جهانی کار (ILO) به عنوان متولی ایمنی و بهداشت شغلی در جهان، روز ۲۸ آوریل، مصادف با ۸ اردیبهشت ماه شمسی، را به این عنوان «روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه‌ای» نام گذاری نمود. با توجه به اهمیت ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، سلامت و حفظ ایمنی کارکنان، این روز در کشورهای مختلف، همه ساله گرامی داشته می‌شود.
در کشور ایران علاوه بر روز جهانی ایمنی و بهداشت حرفه ای، برای گرامیداشت یاد آتش‌نشان شجاعی که در حین اطفاء حریق ناشی از بمباران پالایشگاه آبادان در سال ۱۳۵۹ به درجه رفیع شهادت نایل آمدند، روز ۷ مهرماه به نام «روز ملی آتش‌نشانی و ایمنی» نام‌گذاری گردید.
دانیالی با اشاره به اهمیت جایگاه ایمنی برای هر سازمان افزود: در محیط های کاری، خطرات فعالیت‌ها باید شناسایی شوند، خطرات شناسایی شده اولویت‌بندی شوند و برای کنترل خطرات شناسایی شده متناسب با اولویت بندی خطرات، راهکارهای کنترلی لازم ارائه و اجرا شوند.
وی با اشاره به پنج اصل اساسی و پیش نیاز ضروری برای ایجاد محیط کار ایمن گفت: راهکارهای پیشگیری از وقوع حوادث، تفکر ایمن محور مدیریت، محیط کار ایمن، تجهیزات و ماشین آلات ایمن، فرآیندهای ایمن و تفکر ایمن محور کارکنان پنج اصل اساسی ایجاد محیط کار ایمن است. ایجاد این پنج پیش نیاز باید با همکاری تمامی رده‌های مختلف شرکت محقق شود که در این صورت می‌توانیم به سمت کار بدون حادثه گام برداریم.
به‌طور خلاصه اگر بخواهیم همکارانی که وارد سازمان می‌شوند، بعد از پایان کار سالم به کنار خانواده خود بازگردند و خسارت‌های ناشی از حوادث را نداشته باشیم، هیچ گزینه‌ای بجز اجرای دقیق الزامات ایمنی وجود ندارد. در راستای اجرایی نمودن الزامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای، باید واحدهای ایمنی و بهداشت حرفه‌ای جنبه مطالبه گری وظایف خود را بطور کامل انجام دهند و تحت هیچ شرایط از مطالبه گری اجرای دقیق الزامات ایمنی و بهداشت حرفه‌ای کم کاری ننمایند.
دانیالی درباره کاهش حوادث در فولاد خوزستان اظهار داشت: در یک روند کاهشی طی ۲۱ سال گذشته، با وجود ۶۵ درصد افزایش تولید، تعداد حوادث به مقدار ۸۸ درصد کاهش یافته است. در همین بازه زمانی شاخص تکرار حوادث شدید و شاخص تکرار کل حوادث هر یک به میزان ۹۴ درصد کاهش داشته‌اند. این موفقیت‌های کم نظیر مرهون حمایت مدیرعامل، مدیران ارشد سازمان و همکاری تمام رده‌های سازمانی شرکت و اجرای سیاری از پروژه‌های ایمن‌سازی، استقرار سیستم‌های بی‌نظیر IT و آموزش‌های تخصصی گسترده در حوزه‌های ایمنی بوده است.
وی افزود: در حوزه ماشین آلات سنگین که از پتانسیل بسیار بالای حوادث شدید و خیلی شدید در شرکت می‌باشد، اقدامات موثری انجام شده که روند آن در سال جاری و سال‌های آتی ادامه خواهد داشت.
دانیالی با اشاره به اولویت‌های ایمنی در سال جاری اعلام داشت: اولویت‌های واحد ایمنی درسال ۹۸، ساماندهی به وضعیت ایمنی ماشین آلات سنگین و ادامه ایمن‌سازی شرایط کار در ارتفاع و ایمن‌سازی تجهیزات دوار می‌باشد. زیرا هر سه حوزه یاد شده پتانسیل حوادث منجر به مرگ دارند. در حوزه استقرار سیستم‌های IT، علاوه بر توسعه سیستم‌های قبلی نظیر ارزیابی ریسک، سیستم‌های تشویقی انضباطی، سیستم توصیه و هشدار که در سال گذشته نهایی و از ابتدای سال ۱۳۹۸ اجرایی گردید. سیستم توصیه و هشدار کمک می‌کند تا تمامی مغایرت‌های HSE در این سیستم قابل ثبت داده و پیگیری سیستماتیک باشند.
وی با اشاره به فعالیت واحد ایمنی در حوزه فرهنگی خاطر نشان کرد: در اواخر سال ۱۳۹۷، کتابی تحت عنوان «درس آموزی از حوادث» که بر اساس درس آموزی از حوادث واقعی ۲۰ سال اخیر شرکت فولاد خوزستان است با حمایت معاونت محترم منابع انسانی و امور اجتماعی، مدیر محترم HSE و همکاری مدیریت روابط عمومی شرکت به چاپ رسیده است که یکی از کم نظیرترین کتب در حوزه حوادث ناشی از کار در سطح شرکت می‌باشد و مصداق واقعی مدیریت دانش در شرکت محسوب می‌شود.
تهیه پنج فیلم آموزشی ایمنی که در نوع خود کم نظیر می‌باشند، چاپ بروشور راهنمایی نحوه اجرای سیستم کارت قرمز با همکاری مدیریت روابط عمومی شرکت، از جمله مباحثی بود که در سال گذشته در حوزه ترویج فرهنگ ایمنی در شرکت اجرا گردید.
گام دیگری که در مباحث فرهنگی برداشته شد، ارائه طرحی برای برگزاری آزمون‌هایی با موضوعات HSE می‌باشد. در این طرح ابتدا زمان و منبع آزمون اطلاع‌رسانی، سپس سوالات بصورت سیستمی طراحی می‌شوند. در بازه زمانی اعلام شده سوالات در پورتال شخصی افراد بارگذاری و پس از اتمام زمان آزمون، سوالات و درصد پاسخ صحیح هر فرد در پورتال شخصی فرد نمایش داده می‌شود و در نهایت از میان پاسخ‌های صحیح، سیستم قرعه‌کشی می‌نماید و به نفرات برتر جوایزی از طرف مدیریت HSE اهدا می‌شود.
در حال حاضر پیش تولید این طرح توسط مجموعه مدیریت IT انجام شده است که پس از طراحی نهایی و استقرار این سیستم، آزمون‌ها با موضوعات HSE با اطلاع رسانی قبلی برگزار خواهند شد.
در ادامه توسعه اقدامات انگیزشی در حوزه HSE، علاوه بر تداوم سیستم های انگیزشی و تشویقی، انتخاب بخش برتر HSE در بازه‌های زمانی سه ماهه و انتخاب بخش برتر HSE سال، انتخاب ۱۰۰ نفر از نفرات برتر HSE کارکنان شرکت در بازه‌های زمانی سه ماهه، انتخاب ۳۵ نفر از نفرات برتر HSE پیمانکاران مستمر در بازه‌های زمانی سه ماهه، طرح تشویقی جدیدی در حال اخذ مجوز برای اجرا می‌باشد که در این طرح تشویقی بی‌نظیر به واحدهای اجرایی که در طول یک سال حادثه‌ای نداشته باشند، پاداش HSE پرداخت خواهد شد. ساماندهی به حقوق بازرسین HSE پیمانکاران که با همکاری مدیریت خرید خدمات و واحد متره و برآورد است، از دیگر اقدامات انگیزشی بسیار موثر در حوزه HSE پیمانکاران بوده است.
وی افزود: در اقدامی جدید در حوزه تشویقی و انگیزشی مدیران، به افرادی از اعضای گشت VIP و مدیران بخش‌های میزبان گشت که بیشترین حضور را در گشت‌های VIP در طول سال داشته باشند، و همچنین مدیران واحدهایی که بیشترین کمک به تحقق اهدافی ایمنی داشته اند، با اهداء لوح و جوایز در کمیته عالی HSE از آنان تقدیر می شود. همچنین در ارزیابی سه ماهه از عملکرد پیمانکاران، از مدیران عامل شرکت های پیمانکاری که حداقل ۹۶ از ۱۰۰ نمره قابل اکتساب را بدست آورند، با اهداء لوح و جوایز در کمیته عالی HSE از آنان تقدیر می‌شود.
دانیالی با اشاره به اهمیت عملکرد لایه‌های کنترل ایمنی تصریح نمود: طرحی دیگری که در سال جاری باید بطور کامل اجرایی شود، سیستم ایمنی چندلایه MLS می‌باشد. در حال حاضر این سیستم پیشرفته ترین روش برای کنترل الزامات ایمنی در سطح جهان است که در فولاد خوزستان برای نخستین بار از آذر ماه ۱۳۹۶ با حمایت ویژه معاونت بهره‌برداری، در حال اجرا بوده و تقریباً تمام سطوح شرکت با آن آشنا شده‌اند و زمانی که کاملاً تحقق یابد، بخش زیادی از حوادث پیشگیری می‌شوند.
وی درباره وضعیت رعایت الزامات قانونی در شرکت فولادخوزستان گفت: در سال پیش ۱۰ دستورالعمل جامع در حوزه ایمنی که در سطح کشور بی‌نظیر می‌باشند، ایجاد شده است و با قاطعیت می‌توان گفت که شرکت فولاد خوزستان در اجرای الزامات قانونی از جمله شرکت‌های پیشرو می‌باشد.
از جمله اقداماتی که در جهت اجرای الزامات قانونی در شرکت انجام شده است، اجرای الزام اخذ گواهینامه صلاحیت ایمنی کار برای شرکت‌های پیمانکاری، اجرای الزام اخذ صلاحیت برای مسئولین ایمنی پیمانکاران، اجرایی نمودن الزام اخذ گواهینامه سلامت برای تجهیزات و ماشین آلات مشمول الزام قانونی اخذ گواهینامه سلامت از مراجع قانونی، برگزاری آزمون تخصصی از کتاب (مجموعه آیین نامه‌های حفاظت و بهداشت کار) در شش مرحله از بازرسین HSE فولاد خوزستان بوده است که برای نخستین بار در کشور انجام شد. این الزاماتی است که بازرسین HSE باید بر آن مسلط باشند تا بتوانند مغایرت‌های سایت را قضاوت نمایند.
وی افزود: در حوزه اجرای پروژه‌ها با همکاری مدیریت مهندسی کارخانه تمام طرح‌ها و پروژه‌ها قبل از اجرا موظف به اخذ مجوزهای HSE شده‌اند که طی دو سال اخیر اجرایی شده است. به منظور حصول اطمینان از اجرای الزامات HSE در پروژها، کمیته‌ای مطابق دستورالعملی تدوین شده، در مراحل ۳۰ درصد، ۶۰ درصد و ۹۰ درصد از اجرای پروژه، آن را مورد بازدید قرار می‌دهند و مغایرت های مربوطه ثبت می‌شود و اقدامات اصلاحی از طرف مدیر پروژه اجرا می‌گردد تا پیش از پایان یافتن پروژه و قبل از تحویل آن، در مراحل اجرایی پروژه نواقص و معایب مرتبط با HSE شناسایی و رفع گردند.
دانیالی درباره اطلاع‌رسانی و شرح حوادث گفت: قرار است به صورت ماهیانه از طریق اتوماسیون شرح حوادث ماه در فرمت مشخص برای تمام کارکنان از طریق اتوماسیون ارسال شود و با هماهنگی‌های لازم، در کانال شرکت نیز منتشر می‌شود.
رئیس ایمنی فولاد خوزستان در پایان سخنان خود با آرزوی سالی ایمن و بدون حادثه برای تمامی کارکنان شرکت و با تاکید بر اینکه همه‌ی ما در قبال اجرای الزامات ایمنی مسئول هستیم، از حمایت‌های بی دریغ مدیرعامل، معاونین، مدیران ارشد سازمان و همکاری تمام رده‌های مختلف شرکت، شرکت های پیمانکاری و تلاش کارکنان واحد ایمنی، تشکر و قدردارنی خود را ابراز نمود.